423

portada dunha recompilación de
Flavius Merobaudes

Marinianus e Asclepiodotus, cónsules.

Ravenna volve controlar, inda que parcialmente, Italia, Gallia, Hispania e Africa.

xaneiro, 2: Aelia Eudocia é proclamada augusta por Teodosio II.

primavera: Honorio obriga a Gala Placidia a exiliarse en oriente cos seus fillos.

xuño, 8: Teodosio II declara que o paganismo é "un culto ao demo" e ordena que todos os que insistan en seguir practicándoo sexan castigados coa cadea e a tortura.

agosto, 15: morre Honorio de hidropisía, quizás edema pulmonar, aos 38 (ou 39) anos. Teodosio quere controlar occidente por medio de Valentiniano e busca apoio en Castinus, magister peditum, coa promesa do consulado para o ano seguinte. Porén,

novembro, 20: en Ravenna, Xoán, primacerius notariorum, é proclamado augustus co apoio de, entre outros, Castinus e Aetius. Africa (Bonifacio) non o recoñece; Teodosio II tampouco e inicia preparativos militares, encomendados a Aspar e Ardaburius.

a sucesión dinástica de Honorio tería sido Flavio Placido Valentiniano, fillo de Gala Placidia e Constancio III, pero as malas relacións desta con seu irmán e o seu exilio a Constantinopla impídenlle estar presentes e optar polo poder. Inda así instiga en Constantinopla. Atopa un aliado en Bonifacio, en rebeldía en Africa, que controla o subministro de cereal de Roma. Bonifacio tiña plans propios: socavar o poder de Castinus e gañar influencia.

a proclamación de Xoán primicerius pode obedecer a movementos aristocráticos para resolver o problema da carencia de alimentos. Tamén, moitos funcionarios occidentais temen a intromisión oriental nos asuntos occidentais.

Flavius Aetius era fillo de Gaudentius, un escita que chegara a magister militum e casara cunha herdeira da aristocracia italiana. Reunía, polo tanto, condicións para facer carreira: contactos militares e contactos coa aristocracia italiana. Criouse na corte de Honorio, sendo refén en virtude de tratados con hunos e godos. Probablemente tería sido tribunus praetorianis partis militaris. Logo da súa estancia en campo huno tería xa autonomía con respecto a seu pai, albergando experiencia política na corte imperial e nas bárbaras.

no caso de Aetius e noutros moitos, non se trata de afinidades políticas ou relixiosas, senón da oportunidade de obter influencia e poder apoiando a cabalo gañador. Quizás xa integraba o partido de Castinus, en oposición a Gala Placidia.

decembro: Xoán primacerius é entronizado oficialmente en Roma.

en occidente realízase unha revisión parcial da notitia dignitatum, sobre asuntos militares, probablemente a última (a composición inicial fora de 395, cunha revisión completa en 408). A parte oriental debeuse facer tamén en 395 e non foi revisada.

Theodoreto (nestoriano), bispo de Khyrros (Siria): converte máis de 1000 marcionitas na súa diocese.

os ostrogodos panonios que foran establecidos en Tracia, ao sur do Danubio, por Teodosio II rexeitan atender os campos e o gando; so con enormes subsidios se impide que avancen cara Roma.

morre Eulalius, antigo opositor de Bonifacio I.

comeza o reinado de To-pa Tao, rei da dinastía Wei, que impón a súa autoridade a toda a China septentrional.

Castinus vese absorto nos asuntos imperiais e a situación de Hispania volve a un segundo plano. Ata a consolidación de Valentiniano III non haberá ningunha acción dende a administración central. O novo goberno de Xoán demostrou ser inestable e non se puideron tomar medidas necesarias sobre as provincias. Os funcionarios hispanos deberon apañarse cos seus recursos. Os vándalos aproveitan a debilidade para expandir os seus dominios. A autoridade romana en Hispania non acaba pero queda novamente moi debilitada.

na pars occidentis quizás se estea a rachar definitivamente o equilibrio civil – militar (a usurpación de Xoán primicerius sería o último estertor do poder civil): cada vez menos gobernadores e prefectos e máis comites e duces.

en Hispania non hai referencia a funcionarios estritamente civís; inda que os houbera, en Hydatius (425-460) atopamos magistri, duces, e comites: magister/dux Asturius, magistri Merobaudes e Vitus, comites Censurius, Mansuetus, e Fronto. Esta preeminencia de militares é especialmente rechamante ao ter en conta que durante Honorio se supón que practicamente non houbo tropas permanentes en Hispania. En Gallia instituíuse o concilium septem provinciarum pero en Hispania non se coñece nada semellante e os vínculos con Ravenna son mantidos por medio da forza militar.

porén, membros das elites provinciais inda podían progresar no servizo imperial: mostra é Merobaudes, aristócrata de Baetica que en Ravenna chega a comes sacri consistorii, logo patricius ou consul, e gran orador. Mais incluso neste caso a preponderancia do militar é evidente. Merobaudes aparece nas fontes por última vez coma magister militum en Hispania, sendo afectado por intrigas de Ravenna. Isto tamén demostra que Hispania segue vinculada ao imperio nesta época.